Tır şoförlerinin haftalık çalışma süreleri, dinlenme ve tazminatları belirli standartlar üzerinde şekillenmektedir. Bu standartların belirlenmesini EC 561/2006 yönetmeliği karar vermektedir. Bu yönetmeliğe uyulması her şirket ve çalışan için geçerlidir. Dolayısıyla yönetmeliğin dışına çıkılması ise ağır mali cezalarla sonuçlanmaktadır.
Haftalık Çalışma Süreleri – Tır Şoförünün Haftalık Döngüsü
Haftalık çalışma döngüsü, takvim haftasından başlamaktadır. EC 561/2006 yönetmeliğine göre gerçek bir hafta pazartesi başlamakta ve pazar günü sona ermektedir. Ancak bahsi geçen takvim haftası, sürücünün çalışmaya başladığı günden itibaren sayılmaktadır.
Tır Şoförlerinin Haftalık Direksiyon Başında Geçireceği Süre
Bir tır şoförünün hafta boyunca direksiyon başında geçireceği sürenin üst sınırı 56 saattir. Bu süre 9 saatlik 4 günlük periyot ile 10 saatlik uzatılmış sürüşün dahil edilmesiyle ortaya çıkmaktadır.
Üst sınıra ulaşan tır şoförü için haftalık istirahat süresinin başlaması zorunludur. Buradaki önemli nokta ise bu haftadan sonraki hafta için sürücünün üst çalışma sınırı, haftalık 56 saat olmamaktadır.
Tır Şoförlerinin Haftalık Rotasyonu
Üç hafta boyunca sürüş/zaman döngüsü, sürücünün dinlendikten sonraki hafta doğrudan sürüşe başlayacağı anlamına gelmektedir. Bu noktada art arda iki haftalık sürüş süresi saatinin üst sınırı 90 saattir. Yani ilk hafta 56 saat olan üst çalışma sınırına ulaşan bir sürücü, ikinci hafta ancak 34 saat çalışabilmektedir.
İki haftalık çalışmada hangi sürenin ilk hafta kullanılacağı önem taşımamaktadır. Örneğin ilk hafta 38 saat direksiyon başında geçiren sürücü ikinci hafta 52 saat direksiyon başında çalışabilmektedir.
Haftalık Rotasyonda Üçüncü Haftanın Hesaplanması
Yukarıda bahsedildiği gibi çalışma süreleri haftalık ve iki haftalık olacak şekilde hesaplanmaktadır. Bu hesaplanma her seferinde içerisinde bulunulan haftayı ve bir önceki haftayı kapsamaktadır. Dolayısıyla üçüncü bir haftaya gelindiğinde ikinci hafta ile birlikte yeni bir iki haftayı değerlendirmek gerekmektedir.
Tır şoförleri için çalışma sürelerinin hesaplanmasında haftalık ortalama çalışma süresinin de bir üst sınırı vardır. Bu üst sınır haftalık 48 saat ortalama çalışmayı içermektedir. Ortalamanın hesap edilmesi için art arda 4 ayın haftalık çalışma süresi ortalaması alınmaktadır. Sürüşlerin gerektiği gibi ilerlemesi için esneklik de elbette şart. Bu nedenle 48 saatlik üst sınırın 60 saate kadar esnemesi mümkün olmaktadır.
Tır Şoförlerinin İstirahat Süreleri
Tır şoförünün haftalık çalışma döngüsü en fazla 6 günü kapsamaktadır. Bu döngüyü sürüş, çalışma ve dinlenme oluşturmaktadır. Dolayısıyla haftalık dinlenme en geç altıncı işgününün sonunda başlamaktadır.
Tır Şoförlerinin Haftalık İstirahat Süreleri
Normal koşullarda tır şoförlerinin haftalık dinlenme süresi 45 saattir. Bu süre zarfı sürücünün özgür alanıdır. Haftalık dinlenme süresi de çalışma süresiyle orantılı bir şekilde esnek olmalıdır. Hiçbir koşulda haftalık özgür alan 24 saatin altında kalmamalıdır.
Ancak sürücünün dinlenme süresini kısaltması kendi inisiyatifine bırakılmamıştır. Ayarlanması için iki farklı koşul göz önünde bulundurulmaktadır. Bu koşullardan ilki, art arda gelen iki hafta içinde sürücünün en az iki düzenli haftalık dinlenme süresini kullanmış olmasıdır. Veya bir normal bir de kısaltılmış olmak üzere dinlenme süresini kullanmış olması gerekir.
Bu koşullardan ikincisi ise kısaltışmış dinlenme seçeneğini kullanan sürücünün eksik dinlenme süresini kullanması zorunluluğundan kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla bu durum herhangi bir azaltılmış dinlenme süresi ile telafi edilmek zorundadır. Bu da 45 saatten daha kısa, düzensiz bir dinlenme süresinden sonra en geç üç hafta içerisinde yapılmak zorundadır.
Tır Şoförlerinin Haftalık Çalışma Süreleri ve Tazminatı
Bir sürücü üç hafta boyunca bir kez kısaltılmış dinlenme süresi kullanırsa tazminat hakkı doğmaktadır. Örneğin düzensiz dinlenme 45 saat yerine 35 saat sürdüğünde eksik olan 10 saat, tazminat ile telafi edilmelidir. Bu telafi, işlemden sonraki üçüncü haftanın sonuna kadar yapılmış olmalıdır. Tazminat, normal dinlenme süresine ek olarak tanınmaktadır.
Bununla birlikte tazminat, haftalık olarak düzenli bir dinlenme ile iade edilmek zorunda değildir. Tazminat hakkını günlük dinlenmeyle birleştirerek kullanmak da sürücü için mümkündür. Ayrıca tazminatın bölünmesi mümkün değildir ve her zaman bütünüyle sürücüye iade edilmelidir.
Nakliye sektörüne dair şirketlerin bilmesi gerekenleri sürekli araştırmaya ve aktarmaya devam ediyoruz. Bunu yaparken sosyal medya hesaplarımızdaki paylaşımlarımıza da aralıksız devam ediyoruz. Siz de nakliye sektörüne sıcak bakıyorsanız bizi takip edebilirsiniz!
